De mutatie lijkt heel veel op de mutatie die bij de muizen voorkomt. Het zorgt er voor dat de thymus orgaan, ook wel zwezerik genoemd, niet of minder goed ontwikkeld wordt. De thymus is een orgaan dat bij jonge knaagdieren te vinden is tussen het borstbeen en de luchtpijp. Het is sterk ontwikkeld bij jonge dieren, maar verschrompelt na de puberteit.
De thymus is een belangrijke orgaan van het afweersysteem van de rat. Het produceert hormonen die de groei en het afweersysteem stimuleren. T-lymfocyten, in volksmond T-cellen genoemd, zijn afweercellen die in de thymus rijpen. De 't' staat voor thymus. Daarnaast speelt de thymus een grote rol bij het aanmaken van 'geheugencellen' die ziektes opnieuw herkennen en het recept onthouden voor het aanmaken van de juiste afweerstoffen. Bij experimenten waar ze de thymus bij jonge dieren weghaalden bleek dit gewichtsverlies, groeiachterstand, haaruitval, achteruitgang van gezondheid en meer infecties te veroorzaken. Het weghalen van de thymus bij oudere dieren zorgde niet voor deze verschijnselen. Bij onderzoek bleek dat naaktratten gemiddeld 20% lichter zijn en bij normale omstandigheden gemiddeld negen maanden leven.
Naaktratten zijn niet geheel naakt maar hebben wat korte haar op de hoofd en op het lichaam is her en der kleine haartjes te vinden. Dit is ook wel waarom deze variant haarloos (in het Engels hairless) genoemd wordt. Naaktratten hebben wel snorharen en wimpers. De snorharen en de wimpers zijn niet recht, maar gebogen en de snorharen zijn korter.
Wat veel gedacht wordt is dat naaktrat eenzelfde mutatie is als de naaktmuis. Dit is niet het geval. Bij naaktmuizen gaat het om de mutatie die op chromosoom 15 ligt en met 'hr' aangeduid wordt. De naaktrat wordt veroorzaakt door de Whn mutatie. Whn staat voor 'Winged-helix nude'. Dit zorgt ervoor dat er geen normale ontwikkeling is van de huid, haar en de thymus. Hierdoor krijg je eenzelfde effect als de hr-mutatie. Toch is voor deze mutatie bij de rat de notering 'hr' gebruikelijk.
Aan deze mutatie kleven nogal wat nadelen. Het gaat om een "gehandicapte" rat. Ze zijn gevoeliger voor wondjes en lopen sneller een ontsteking op. Ze hebben minder weerstand en er kunnen gemakkelijker abcessen ontstaan. Bij de communicatie tussen de ratten onderling worden geluiden gemaakt, ze voelen elkaar met de snorharen, maar ze gebruiken hun vacht ook bij bijvoorbeeld wanneer ze boos zijn. Ze zetten hun vacht dan op. Een naaktrat kan dit niet en daarom kan het gebeuren dat er een miscommunicatie tussen de naaktrat en zijn soortgenoot optreedt.
Er zijn andere mutaties die ervoor zorgen dat een rat naakt is of wordt, of veel weg heeft van een naaktrat. Een voorbeeld van zo'n mutatie is de 'Charles River hairless' mutatie. Het gaat om een mutatie die een dikke opeenhoping van hoorncellen veroorzaakt. De haarschacht kan niet door de dikke hoornlaag komen. Op hetzelfde locus ligt eveneens fuzz. Bij fuzz is het dat de tamme rat niet helemaal kaal is, maar her en der plukjes haar heeft. Naast fuzz bestaat er patchwork fuzz. Dit lijkt heel veel op fuzz en ontstaat wanneer de rex mutatie dubbel geërfd wordt. Deze ratten worden geboren met korter gekrulde haren en op later leeftijd kunnen ze groteldeels van hun haren verliezen. Andere bekende haarloze mutaties zijn de Hirosaki hairless mutatie (bekend onder de genetische codering krt83) en naked (recessief en genetisch met nn aangeduidt). Voor zover bekend zijn deze mutaties niet vrijgegeven.
De naaktrat komt in Nederland nauwelijks of niet voor.
Bronnen:
Charles River, http://www.criver.com/en-US/ProdServ/ByType/ResModOver/ResMod/Pages/RNURat.aspx
The Nude rat, H.J. Schuurman, http://het.sagepub.com/content/14/1/122.extract
Naaktrat heeft geen thymus (Festing et al. 1978, Balciunaite et al. 2002)
http://www.ratbehavior.org/hairless.htm
http://www.ratbehavior.org/CoatTypes.htm#Nude
http://jhered.oxfordjournals.org/content/93/3/210.short
http://nl.wikipedia.org/wiki/Thymus_(orgaan)